فرهنگ سازی ازدواج آسان وظیفه مسئولان و خانواده ها است

به گزارش روابط عمومی حوزه علمیه خواهران گلستان، هیچ بنایى در اسلام محبوب تر از ازدواج، بنا نشده است. ازدواج سنتی الهی است که بر اساس آیه 6 سوره مؤمنون فواید بسیار زیادی بر آن وارده شده است.

امروزه، وجود چالش ها و سخت گیری هایی موجب بالارفتن سن ازدواج در جامعه شده است که از مهم ترین عوامل تاخیر آن؛ تغییر سبک زندگی، پیروی از سنت های بدعت آمیز، چشم و هم چشمی و فخرفروشی، دوری از تعالیم اسلامی و ... است. اما با توکل بر خداوند و امید به وعده های الهی و بر اساس سیره اهل بیت علیهم السلام و در پرتو اخلاق اسلامی، جوانان می توانند زندگی آرام و بانشاط مملو از مودت و ایثار را آغاز کنند.

در این میان، خانواده ها، مسئولان، صدا و سیما و رسانه ها وظیفه فرهنگ سازی ازدواج آسان را برعهده دارند و باید نهادهای حمایتی و خیریّن در این زمینه قدم های موثری را بردارند.

در سالروز ازدواج حضرت فاطمه(س) و امام علی(ع)، پیرامون فرهنگ سازی ازدواج آسان گفت و گویی با خانم سیده نفیسه حسینی واعظ مدیر حوزه علمیه خواهران گلستان صورت گرفته است که در ادامه می خوانیم:   

نظر اسلام درباره اهمیت ازدواج در اسلام چیست؟

ازدواج یک سنت الهی است و از منظر دین اسلام، پدیدآورنده مطمئن ترین و آرام بخش ترین رابطه ها و آغازگر زندگی با طراوات، مودت و ایثار است. همچنین، علاوه بر آرامش روانی، ارمغان آور تعهد و تکامل اجتماعی و زمینه ساز بروز استعداد ها و توانمندی های نهفته در انسان است.

بر اساس آیات قرآن، ازدواج فواید بسیاری دارد. از جمله: بقاى نسل، آرامش و تعادل روحى و جسمى، سلامت اخلاقى و اجتماعى جامعه، تامین نیاز طبیعی و غریزی انسان، ارضاى حس محبت کردن و مورد محبت قرار گرفتن.

در مورد تحقق ازدواج آسان توضیح بفرمائید؟
برای تحقق این سنت الهی باید در ابتدا اصول و قواعد اسلامی ازدواج را شناخت و سپس براساس آن رفتار و عمل کرد. اما آنچه امروز در جامعه مشاهده می شود، با فلسفه زندگی قرآنی و سبک زندگی اسلامی در تضاد است که این رویه در سنت ازدواج نه تنها اهداف و فلسفه اسلامی ازدواج را برآورده نمی کند بلکه اثر منفی و غیرسازنده دارد. وقتی رفتاری دوگانه با دو معیار و ملاک در زندگی پدیدار شود، بطور طبیعی به فروپاشی و بحران کشیده می‌شود.
ولیمه ساده، پایین آوردن هزینه های بیهوده و کاهش مهریه‌های سنگین می تواند در تسهیل ازدواج جوانان کمک شایانی کند. به عنوان نمونه، پیامبر(ص) درباره مهریه می فرمایند: «افضل نساء امتى اصبحهن وجهان و اقلهن مهرا؛ بهترين زنان امت من زنانى هستند که خوشروتر و مهريه‌شان کمتر باشد». (من لايحضره الفقيه، ج ۳، ص ۲۵۲)
ازدواج آسان در پرتو اخلاق اسلامی و توکل بر خداوند میسر می شود. در عصر کنونی آثار سستی اعتقاد به وعده الهی به بهانه های مختلف و در جلوه های گوناگون، موجب تاخیر در ازدواج جوانان شده است. خداوند در دو آیه قرآن درباره یاری و رزق، به ویژه برای مسئله ازدواج وعده داده و در آیه 32 سوره نور می فرمایند: «وانکحوا الایمی منکم و الصالحین من عبادکم و امائکم ان یکونوا فقراء یغنیهم اللّه من فضله و الله واسع علیم».

در این آیات، به یکی از مهم ترین راه های مبارزه با فحشا یعنی ازدواجِ ساده و آسان، و بی تکلف اشاره شده است و از آنجا که یک عذر تقریبا عمومی و بهانه همگانی برای فرار از ازدواج و تشکیل خانواده؛ مسئله فقر و نداشتن امکانات مالی است، قرآن به پاسخ آن می پردازد و می فرماید: از فقر و تنگ دستی آنها نگران نباشید و در ازدواجشان بکوشید؛ چرا که اگر فقیر و تنگدست باشند، خداوند آنان را از فضل خود بی نیاز می سازد.

به نظر شما منشأ اخلاقی سخت گیری ها در امر ازدواج چیست؟

یکی از موانع ازدواج آسان سخت گیری های بی مورد است. معمولا سخت گیری ها در موارد مهریه، مسکن، شغل و مدرک صورت می گیرد که بیشتر آنها به دنیازدگی و فراموشی فضل و رحمت خداوند باز می گردد و دنیا را محور ارزش ها و مهم ترین راه کامیابی جلوه می دهد. به همین جهت، برخی در امر ازدواج به دنبال افراد ثروتمند و متمکن هستند.در حالیکه هشام بن حکم از امام صادق علیه السلام نقل می کند که حضرت فرمودند:اذا تزوج المرأة لمالها او جمالها لم یُرزق ذلک، فان تَزَوَّجها لدنیها رَزقه اللّه عزوجل جمالها و مالها؛ وقتی مرد زنی را برای مال یا زیبایی اش بگیرد، خداوند هم جمال و هم مال زنش را روزی او می کند».

بر این اساس، فردی که دارای صفات والای اخلاقی، مثل زهد و قناعت و دنیاگریزی پسندیده است، هرگز در امر ازدواج سخت نمی گیرد و برای او زیادی مهریه یا مال یا جهیزیه یا برخورداری از ثروت زیاد، محور سنجش و ملاک تشخیص نیست؛ بلکه اگر اخلاق اسلامی بر رفتار جامعه سایه افکند، سخت گیری ها از بین می رود.

چرا با وجود مشکلات اقتصادی گرایش جامعه به سمت ازدواج آسان کم است؟

با کمی دقت متوجه می شویم که برگزاری جشن‌های پرهزینه به همراه اسراف، مختص به افراد ثروتمند جامعه نیست، بلکه برخی برای برپایی مراسم عروسی خود از روی چشم و هم چشمی بواسطه قرض، هزینه های هنگفت صرف می کنند. گاهی هم برخلاف خواسته زوج جوان، خانواده‌ها به گرفتن جشن‌های پرهزینه اصرار دارند غافل از آنکه تفاهم و علاقه، لازمه تشکیل خانواده‌ سالم است.

گاهی در امر ازدواج، پیروی از سنت های غلط و آثار فخرفروشی نیز بسیار دیده می شود. قرآن از این جلوه های زندگی با نام «زهرة الحیوة الدنیا؛ یعنی درخشش و گیرای زندگی دنیایی» (طه: 131) نام می برد و این رفتارها را «تَبَرُّجَ الْجاهِلیّة» (احزاب: 33) و فخرفروشی می داند.

چگونه می توان ازدواج آسان را به یک فرهنگ عمومی تبدیل کرد؟

فرهنگ سازی ازدواج آسان تکلیفی برای مسئولان و خانواده ها است و تقویت فرهنگ سازی ازدواج آسان با همت رسانه ها، صدا و سیما میسر است تا مشکلات ازدواج و علل تاخیر ازدواج جوانان رفع شود.

ازدواج امیرالمومنین(ع) و حضرت زهرا(س) چگونه می تواند الگوی ازدواج جوانان باشد؟

سالروز ازدواج حضرت علی(ع) و حضرت زهرا(س) باید الگوی روشنی از سادگی، صمیمیت و ایمان برای جوانان امروز باشد. که با تأمل در زندگی آن بزرگواران می‌توان به معیارهای ازدواج موفق و سبک زندگی سالم و مهارت‌های زندگی دست یافت. 

در سبک زندگی حضرت فاطمه(س) و امام علی(ع)، شاخصه های بسیار زیادی در ساده زیستی و پرهیز از تجمل، سبک زندگی و همسرداری، تقسیم کار منزل با همسر، تربیت و رفتار با فرزندان، حجاب و عفاف، مشارکت در مسائل سیاسی و اجتماعی و ... وجود دارد که الگوی کاملی برای زندگی جوانان امروز است.

به عنوان مثال، در جامعه کنونی تعیین مهریه بالا، آسیب های جبران ناپذیری را برای خانواده ها به وجود آورده است اما در تعیین مهریه از سوی پیامبر و پرداخت آن از سوی امیرالمومنین(ع)، دو حقیقت مهم یعنی لزوم مهریه و اهمیت آن و نیز پرهیز از زیاده روی و افراط در حجم مهریه، مورد توجه قرار گرفته است. در این موضوع، نگاهی واقع بینانه و معقول و دینی شده است که حضرت علی(ع) زره خود را به مبلغ چهارصد درهم می فروشد و مهریه حضرت فاطمه زهرا(س) را پرداخت می کنند.