ارتقاء فرهنگ آحاد مردم در گرو رشد عقل است

به گزارش روابط عمومی حوزه علمیه خواهران گلستان، آقای دکتر محمد حکیمی در نشست معرفتی با عنوان "تعقل و ایمان از دیدگاه امام رضا(علیه السلام)" که از سوی مدرسه علمیه عالی الزهرا(سلام الله علیها) گرگان به مناسبت دهه کرامت برگزار شد، با استناد به روایتی از امام رضا(علیه السلام) «عقل را حجت خدا بر مردم» دانست.

وی بر اساس روایتی از امام رضا(علیه السلام) به نقش و ضرورت وجود عقل پرداخت و افزود: «عقل تصدیق و تکذیب سخنانی که به خدا نسبت داده می شود را بر عهده دارد»، به این معنا که سخنان درست را تصدیق و سخنان نادرست و دروغ را تکذیب می کند.

استاد حوزه، عقل را بزرگترین نعمت خداوند بر انسان دانست که به واسطه آن قدرت شناخت و تشخیص صفات و افعال منتسب به خداوند ایجاد می شود.

حکیمی عنوان کرد: عقل، حقایق و معارف دنیایی و حقیقی زیادی را به انسان می فهماند و در دو قلمروِ عقلانیت نظری و عملی فعالیت می کند که در امور نظری، کاشف گزاره های ناظر به واقع و در امور عملی، کاشف گزاره های ناظر به ارزش است.

وی حقایق دینی را در قلمرو عقل نظری و عملی دانست و با استناد به آیه 85 سوره مبارکه اسرا خاطرنشان کرد: عقل انسان محدود است، به این معنا که عقل گزاره های دینی همچون ذات خداوند که خردگریز است را درک نمی کند اما گزاره های خردپذیر مانند توحید، نبوت، عدل و ...را درک می کند.

استاد دانشگاه، اسلام را دین تعقل معرفی کرد و با تاکید بر ضرورت تعقل و اندیشیدن افزود: قرآن کریم بیش از 500 بار از علم و تعقل دفاع کرده و انسان هایی که عقل خود را بکار نمی گیرند را مورد مذمت و سرزنش قرار داده است، چنانچه آیات 100 سوره یونس، 22 انفال و 129 اعراف گواه بر این مطلب است.

حکیمی با استناد به روایتی از امام رضا(علیه السلام) ادامه داد: «حقیقت عبادت در کثرت نماز و روزه نیست بلکه به تعقل، تدبر و تفکر در امر خدا است»، شیعیان به برکت اهل بیت(علیهم السلام) عقل گرا هستند.

 وی در پایان، رشد و ترقی در همه زمینه ها را منوط به رشد عقل دانست و تصریح کرد: رشد زندگی و فرهنگ مردم با رشد عقل ممکن و میسر است، چنانچه عقل زیربنای همه پیشرفت ها است به تعبیر امام کاظم(علیه السلام) «همانگونه که انبیا و ائمه هدی(علیهم السلام) حجت ظاهری هستند، عقل حجت باطنی است».