ویژگی‌های یک تحقیق علمی تشریح شد
یکشنبه ۶ آذر ۱۴۰۱ ساعت ۱۰:۱۲:۰۷به گزارش روابط عمومی حوزه علمیه خواهران گلستان، حجت‌الاسلام فرج‌الله هدایت‌نیا در کارگاه آشنایی با روش تحقیق و امور شکلی و ماهوی تحقیق که با حضور جمعی از طلاب مدارس علمیه الزهرا و صدیقه فاطمه(سلام‌الله‌علیها) گرگان برگزار شد، بیان کرد: منظور از روش تحقیق، تلاش علمی برای پاسخ به سوال ذهن انسان است و این‌که ارائه نتیجه تحقیق در غالب یک متن نوشتاری استاندارد برای مطالعه و استفاده علمی دیگران قرار بگیرد.
وی به سازماندهی تحقیق و لوازم آن اشاره کرد و افزود: باید موضوع تحقیق از موضوعات فقهی- حقوقی متناسب با نیازهای علمی روز انتخاب شود؛ در صورتی که موضوع انتخابی، از موضوعات اصول فقه باشد، آثار آن در فقه و حقوق بررسی شود.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تهران، به ویژگی‌های موضوع تحقیق اشاره و عنوان کرد: موضوع پژوهش باید جزئی، بدیع بوده و تکراری نباشد.
حجت الاسلام هدایت‌نیا پیرامون هدف در انجام یک پژوهش توضیح داد: هدف از تحقیق و پژوهش حل مسأله است؛ بنابراین، هر پژوهشی مسأله‌ای دارد و محقق در صدد حل آن است و مقصود از «مسأله» گاهی یک پرسش ساده است (Question) که ممکن است دیگران به این پرسش پاسخ داده باشند اما محقق پاسخ آن را نمی‌داند؛ به همین دلیل منابع مربوط را بررسی می‌کند تا پاسخ سوال خود را بیابد.
وی گفت: مراد از «مسأله» در مقالات علمی- پژوهشی، پرسش به معنی فوق نیست؛ بلکه مقصود از آن مشکل علمی است (problem) که تا کنون به آن پاسخ داده نشده یا پاسخ‌های داده شده به نظر پژوهشگر نادرست و ناکافی است؛ در این‌صورت، محقق فرضیه جدیدی دارد و در صدد اثبات آن برمی‌آید.
استاد دانشگاه ضمن تشریح فرضیه تحقیق، به بیان اجزاء و بخش‌های مقاله پرداخت و گفت: پس از عنوان مقاله، چکیده آن خواهد آمد و چکیده مقاله، متنی در حدود150 تا 200 کلمه بوده و خلاصه‌ای از نکات برجسته تحقیق و همانند تبلیغ مقاله است؛ پس باید به گونه‌ای باشد که خوانندگان را جلب کند.
حجت الاسلام هدایت‌نیا اضافه کرد: متن تحقیق حدود 15 الی 20 صفحه، در دو تا چهار فصل تنظیم می‌گردد. هر فصل ممکن است شامل چندین گفتار و هر گفتار شامل بندهای متعدد باشد. می‌توان به جای فصل، بخش، گفتار، حروف الفباء و ...، از اعداد استفاده کرد. مانند روش سازماندهی همین یادداشت. در هر صورت، نحوه سازماندهی مطالب باید منطقی بوده و مقاله از انسجام ساختاری برخوردار باشد.
وی در ادامه توضیحاتی را درباره تیترها، مقدمه، نتیجه، فهرست منابع و پاورقی و متن اصلی تحقیق ارائه داد و افزود: در بعضی موارد، به ویژه در پژوهش‌های حقوقی، پیشنهادهایی برای قانونگذاری یا اصلاح قوانین کنونی نیز ارائه می‌شود.