تأملی بر کتاب «اربعین موسویه» شرح و تفسیر چهل حدیث قدسی

به گزارش روابط عمومی حوزه‌ علمیه خواهران گلستان، کتاب «اربعین موسویه» شرح و تفسیر چهل حدیث قدسی توسط خانم سیده طاهره موسوی استاد مدرسه علمیه عالی الزهراء(سلام‌الله‌علیها) گرگان به چاپ رسید.

این کتاب توسط انتشارات هنگام سال 1397 در شهرستان تهران به تعداد 1100 نسخه در دو جلد به چاپ رسید.

هدف نگارنده کتاب، ارتقا بخشیدن به اعتقادات، معارف دینی و معرفی جایگاه و مقام و منزلت انسان است تا مخاطب به مقام والای خود بیندیشد و اینکه در نظام خلقت از چه سرمایه عظیمی برخوردار است تا از آن در راه رسیدن به کمالات انسانی بهره ببرد.

مشخصات کتاب

این کتاب حاوی شرح و تفسیر چهل حدیث قدسی است. جلد اول از حدیث اول تا بیستم و جلد دوم از حدیث بیست و یکم تا چهلم تشکیل شده است.

خانم موسوی در مقدمه کتاب، نگارش «اربعین حدیث» را آرزوی دیرینه خود دانسته و آورده است: اربعین نویسی شیوه بزرگان دین و اهل معرفت است که منشأ آن حدیث مشهور پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) «من حفظ علی امتی اربعین حدیثاً، ممّا یحتاجونَ إِلیهمِن أَمرِ دینِهم بَعَثَه الله عَزَّ و جَلَّ یَومَ القیامة فقیهاً عالماً» است.

وی با الگو قرار دادن روش بزرگان و به منظور پیروی از سخن نبی اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) و به امید رسیدن به نتایج و آثار جمع و حفظ احادیث، به شرح و توضیح چهل حدیث در موضوعات خداشناسی و انسان‌شناسی و اخلاق اقدام کرده است.

اما از آنجا که احادیث قدسی از شرافت خاصی برخوردار هستند و در واقع تالی تلو قرآن بوده و پیوندی بی‌واسطه با خالق یکتا دارند، مبنای کار نگارنده، این دسته از احادیث قرار گرفته و از میان آنها نیز مواردی جمع‌آوری شده که بیشتر جنبه اخلاقی و عرفانی داشته است، زیرا اولاً هدف بعثت پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) اکمال و اتمام مکارم اخلاق بوده است و ثانیاً جامعه امروز ما به مبانی و اصول اخلاقی بیش از امور دیگر محتاج است.

اکثر احادیث این کتاب از کتاب نفیس «جواهر السنیه فی الاحادیث قدسی» از شیخ حر عاملی أخذ شده و از آنجا که این کتاب مستند و معتبر است، نویسنده به بررسی سندی احادیث مذکور نپرداخته است. تعدادی از احادیث نیز مستند به کلام بزرگانی چون علامه طباطبایی(ره)، امام خمینی(ره) و آیت الله جوادی آملی است.

ساختار کتاب

روش کار خانم موسوی در این کتاب، که حاصل 6 سال تلاش و تحقیق می‌باشد، بدین صورت است که در ابتدای هر حدیث سؤالاتی پیرامون محتوای حدیث مطرح کرده تا ذهن مخاطب را درگیر کند و در شرح و تفسیر حدیث، سعی شده پاسخی مفصل و مستوفی به سؤالات داده شود و در خلال مطالب، استشهاد به آیات کلام الهی نموده و گاهی نیز نظرات و دیدگاه اهل معرفت را بیان کرده‌اند.

نویسنده در نتیجه مباحث خود در جلد دوم کتاب بیان کرده است: تمثل اعمال از حین احتضار شروع می‌شود. تمثل از زمانی است که چشم ظاهر از کار می‌افتد و چشم دیگری باز می‌شود. برای همه انسان‌ها (اعم از مؤمن و کافر) این‌گونه است که از حین احتضار چشم برزخی باز می‌شود و چیزهایی می‌بیند که قبلا نمی‌دیده است.

وی همچنین نتایج به دست آمده از حالات افراد هنگام مرگ و خارج شدن روح از بدن را بیان کرده و در نهایت می‌نویسد: ظهور اطاعت از خداوند در عالم بعد این است که عبد به چنان مقامی نائل می‌گردد که تمام خواسته‌های او به اجابت می‌رسد و نه‌ تنها درخواست که تمامی مایحتاج او تحت نفوذ و اراده خودش قرار می‌گیرد، دلیلش آن است که تمام موجودات عالم بعد دارای شعور و حیات هستند و چون شعور و حیات دارند، در خدمت بهشتی خواهند بود؛ لذا، مطیع و فرمانبر بهشتی هستند و تمام درخواست‌های او مستجاب است.